โองการที่ 172,173,174 ซูเราะฮ์อาลิอิมรอน
الَّذِينَ استَجَابُوا للَّهِ وَ الرَّسولِ مِن بَعْدِ مَا أَصابهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذِينَ أَحْسنُوا مِنهُمْ وَ اتَّقَوْا أَجْرٌ عَظِيمٌ(172) الَّذِينَ قَالَ لَهُمُ النَّاس إِنَّ النَّاس قَدْ جَمَعُوا لَكُمْ فَاخْشوْهُمْ فَزَادَهُمْ إِيمَناً وَ قَالُوا حَسبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكيلُ (173)فَانقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ وَ فَضلٍ لَّمْ يَمْسسهُمْ سوءٌ وَ اتَّبَعُوا رِضوَنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ ذُو فَضلٍ عَظِيمٍ(174)
ความหมาย
172. บรรดาผู้สนองตอบการเชิญชวนของ อัลลอฮฺ และเราะซูล หลังจากที่ได้รับบาดเจ็บสาหัส (บาดแผลจากสงครามอุฮุดยังไม่ทันหาย พวกเขาได้เคลื่อนทัพไปสู่สงคราม ฮัมรออ์ อัลอะซัดต่อ) สำหรับบรรดาผู้กระทำดีในหมู่พวกเขา และผู้สำรวมตนจากความชั่วคือ รางวัลอันใหญ่หลวง
173. พวกเขาคือกลุ่มชนที่ ประชาชนบางคนพูดแก่พวกเขาว่า แท้จริงมีผู้คน (กองทัพศัตรู) ได้ชุมนุม (เพื่อโจมตี) พวกท่าน ดังนั้น จงกลัวพวกเขา แต่คำพูดเช่นนี้ได้เพิ่มศรัทธาแก่พวกเขา และพวกเขากล่าวว่า อัลลอฮฺ เพียงพอแล้วสำหรับพวกเรา พระองค์ทรงเป็นผู้พิทักษ์ที่ดีเลิศ
174. ดังนั้น พวกเขาได้กลับมา (จากสนามรบ) พร้อมกับความกรุณา และความโปรดปรานจากอัลลอฮฺ โดยที่ไม่มีความเลวร้ายใด ๆ ประสบแก่พวกเขา และพวกเขาปฏิบัติตามความปราโมทย์ของอัลลอฮฺ และอัลลอฮฺ เป็นผู้ทรงโปรดปรานที่ยิ่งใหญ่
คำอธิบาย สงครามฮัมรออ์ อัลอะซัด
หลังจากชัยชนะในสงครามอุฮุด กองทัพของอบูซุฟยานได้มุ่งหน้าสู่มักกะฮฺทันที เมื่อเดินทางมาถึงสถานที่หนึ่งชื่อว่า รูฮาอ์ พวกเขานึกขึ้นได้ว่าพวกเขาพลาดเสียแล้ว จึงตัดสินใจนำทัพกลับมะดีนะฮฺอีกครั้ง เพื่อกำจัดมุสลิมให้สิ้นซาด และทำลายเมืองมะดีนะฮฺ เมื่อข่าวได้ล่วงเลยมาถึงท่านศาสดา (ซ็อล ฯ) ท่านได้สั่งจัดทัพทันที และเคลื่อนทัพมายังสถานที่หนึ่งชื่อว่า ฮัมรออ์ อัลอะซัด ซึ่งห่างจากมะดีนะฮฺประมาณ 1 ไมล์ ข่าวการจัดทัพของท่านศาสดาล่วงเลยไปถึงพวกกุเรช ทำให้พวกเขาหวาดกลัวมาก
ในเวลานั้นเหตุการณ์ได้ผันแปลเปลี่ยนไปทำให้จิตวิญญาณของพวกเขาอ่อนแอลง โดยมีผู้ปฏิเสธคนหนึ่งชื่อว่า มุอับบิด อัลเคาะซาอีย์ เมื่อเขาเห็นกองทัพของท่านศาสดาพร้อมกับมิตรสหาย ทำให้เขาหวาดกลัวมาก เขากล่าวกับท่านศาสดาว่า ฉันเห็นกองทัพของท่านแล้วรู้สึกหวั่นเกรงมาก เมื่อพูดจบเขาได้จากไป เมื่อมาถึงบริเวณ รูฮาอ์ เขาได้พบกับกองทัพของอบูซุฟยาน อบูซุฟยาน ถามถึงกองทัพของท่านศาสดาว่าเป็นอย่างไร เขาตอบว่า ฉันเห็นกองทัพของมุฮัมมัดแล้วยิ่งใหญ่มาก เขากำลังไล่ตามท่านมา
อบูซุฟยานพร้อมพรรคพวกตัดสินใจถอยทัพกลับมักกะฮฺทันที แต่ไม่ต้องการให้กองพัพมุสลิมไล่ติดตาม จึงได้ขอร้องเผ่าของ อับดุลเกซ ซึ่งกำลังจะเดินทางไปมะดีนะฮฺเพื่อซื้อข้าวสาลี ให้ส่งข่าวแก่ท่านศาสดาว่า อบูซุฟยานพร้อมกับกองทัพมหึมากำลังเคลื่อนทัพมายังมะดีนะฮฺ เพื่อชะลอการเคลื่อนทัพของท่านศาสดาและสาวก และกันไม่ให้คนมาช่วยศาสดา
เมื่อข่าวได้ล่วงเลยมาถึงท่านศาสดา (ซ็อล ฯ) ท่านกล่าวว่า ว่า อัลลอฮฺ เพียงพอแล้วสำหรับพวกเรา พระองค์ทรงเป็นผู้พิทักษ์ที่ดีเลิศ ท่านศาสดารออยู่สามวัน เมื่อไม่เห็นกองทัพของอบุซุฟยาน ท่านจึงถอยทัพกลับมะดีนะฮฺ ซึ่งโองการนี้และอีกสองโองการถัดไปได้บ่งชี้ถึงเหตุการณ์ดังกล่าว โองการแรกกล่าวว่า บรรดาผู้สนองตอบการเชิญชวนของ อัลลอฮฺ และเราะซูล หลังจากที่ได้รับบาดเจ็บสาหัส (บาดแผลจากสงครามอุฮุดยังไม่ทันหาย พวกเขาได้เคลื่อนทัพไปสู่สงคราม ฮัมรออ์ อัลอะซัดต่อ) สำหรับบรรดาผู้กระทำดีในหมู่พวกเขา และผู้สำรวมตนจากความชั่วคือ รางวัลอันใหญ่หลวง
โองการข้างต้นระบุว่า รางวัลอันยิ่งใหญ่เป็นของชนกลุ่มหนึ่ง ทำให้รู้ว่าในหมู่พวกเขามีบางกลุ่มที่ไม่มีความบริสุทธิ์ใจร่วมอยู่ด้วย และการที่โองการกล่าวว่า บางคน บ่งชี้ว่ามีนักรบจากสงครามอุฮุดบางคน มิได้เข้าร่วมทัพกับท่านศาสดา หลังจากนั้นโองการกล่าวถึงการยืนหยัดมั่นคงของพวกเขาว่า พวกเขาคือกลุ่มชนที่ ประชาชนบางคน บ่งชี้ถึง นะอีม บุตรของมัซอูด ที่ร่วมอยู่ในกองคาราวานของ อับดุลเกซ ซึ่งเป็นผู้นำข่าวมาแจ้งแก่พวกเขา หมายถึง พูดแก่พวกเขาว่า แท้จริงมีผู้คน (กองทัพศัตรู) ได้ชุมนุม (เพื่อโจมตี) พวกท่าน ดังนั้น จงกลัวพวกเขา แต่คำพูดเช่นนี้ได้เพิ่มศรัทธาแก่พวกเขา และพวกเขากล่าวว่า อัลลอฮฺ เพียงพอแล้วสำหรับพวกเรา พระองค์ทรงเป็นผู้พิทักษ์ที่ดีเลิศ
อัล-กุรอานกล่าวถึง การยืนหยัดอย่างมั่นคงของพวกเขา พร้อมทั้งผลลัพธ์ในการยืนหยัดว่า พวกเขาได้กลับมา (จากสนามรบ) พร้อมกับความกรุณา และความโปรดปรานจากอัลลอฮฺ ยังจะมีความโปรดปรานอันใดสูงส่งไปกว่า การที่พวกเขาได้ยืนหยัดต่อศัตรู แต่พวกเขาไม่ได้รับบาดเจ็บสาหัสแต่อย่างใด และกลับสู่มะดีนะฮฺด้วยความปลอดภัย ความแตกต่างระหว่าง นิอ์มัต กับฟัฎล์ สามารถกล่าวได้ว่า นิอ์มัต หมายถึงรางวัลหรือความโปรดปรานที่ประทานให้ตามสิทธิที่พึงได้รับ ส่วนฟัฎล์ หมายถึงความโปรดปรานที่ประทานให้มากกว่าสิทธิที่พึงได้รับ