ภาคที่ 4
โองการที่ 92 ซูเราะฮ์ อาลิอิมรอน
لَن تَنَالُوا الْبرَّ حَتى تُنفِقُوا مِمَّا تحِبُّونَ وَ مَا تُنفِقُوا مِن شىْءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ (92)
ความหมาย
92. สูเจ้าจะไม่บรรลุถึง (แก่นแท้) คุณธรรม จนกว่าสูเจ้าจะบริจาคจากสิ่งที่สูเจ้ารัก (ในหนทางพระเจ้า) และสิ่งใดที่สูเจ้าบริจาคไป แท้จริง อัลลอฮฺทรงรอบรู้สิ่งนั้นดี
คำอธิบาย สัญลักษณ์ของความศรัทธา
โองการก่อนหน้านี้กล่าวถึงการศรัทธา การปฏิเสธ สัญลักษณ์ และผลของมัน ส่วนโองการนี้จะแนะนำหนทางที่ไปถึงยังแก่นแท้ของการศรัทธา และตำแหน่งของการกระทำความดี ดังเช่นที่กล่าวว่าสิ่งที่ดีที่สุด ที่บ่งบอกให้เห็นบุคลิกภาพ และความรักของคนเราคือ ความสำรวมตนในอิสลาม
คำว่า บิร ความหมายตามรากศัพท์ หมายถึง ความกว้าง ดังนั้น จะเห็นว่าท้องทะเลทรายที่กว้างไพศาล จะเรียกว่า บัร ส่วนผู้ที่กระทำความดี ซึ่งผลของมันมากมายมหาศาล โดยแผ่ไปถึงผู้อื่นด้วย เรียกว่า บิร ความแตกต่างระหว่างคำว่า บิร กับ ค็อยรุน ถ้าพิจารณาในแง่ของภาษา จะเห็นว่าบิร หมายถึง การกระทำความดีโดยตั้งใจ หรือโดยมีเจตนาที่จะกระทำดี หรือโดยสมัครใจมิได้มีผู้ใดบังคับ ส่วนคำว่า ค็อยรุน หมายถึง ความดีงามทุกชนิด แม้ว่าจะกระทำโดยไม่ได้ตั้งใจก็ตาม
จุดประสงค์ของคำว่า บิร ในโองการที่กำลังกล่าวถึงหมายอะไร นักอรรถาธิบายอัล-กุรอาน มีทัศนะแตกต่างกัน บางทัศนะกล่าวว่า หมายถึง สวรรค์ บางทัศนะกล่าวว่าหมายถึง ความสำรวมตนจากความชั่ว การหลีกเลี่ยง และบางคนกล่าวว่าหมายถึง รางวัลตอบแทน แต่สิ่งที่เข้าใจได้จากอัล-กุรอาน คำว่า บิร มีความหมายกว้าง ครอบคลุมความดีงามทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นความศรัทธา หรือการกระทำที่บริสุทธิ์ ดังที่โองการ 177 บท บะเกาะเราะฮฺ กล่าวโดยสรุปได้ดังนี้ ศรัทธาต่ออัลลอฮฺ วันปรโลก บรรดาศาสดาทั้งหลาย บริจาคทรัพย์ทั้งๆ ที่มีความรักในทรัพย์ ช่วยเหลือบรรดาญาติสนิท บรรดาเด็กกำพร้า บรรดาผู้ยากจน ผู้ที่อยู่ระหว่างการเดินทาง ดำรงนมาซ บริจาคทานบังคับ ถือศีลอด รักษาคำมั่นสัญญาครบถ้วน อดทนต่อความทุกข์ยาก และความเดือดร้อน ขณะต่อสู่ในสมรภูมิรบ
ด้วยเหตุนี้ การบรรลุถึงแก่นแท้ของคุณธรรม มีเงื่อนไขมากมาย ซึ่งหนึ่งในนั้นคือ การบริจาคทรัพย์สินที่ตนรัก เนื่องจากการบริจาคเช่นนี้เท่ากับเป็นการตรวจสอบความศรัทธา และบุคลิกภาพของตน
ประเด็นสำคัญ
การซึมทราบโองการอัล-กุรอานในจิตใจมุสลิม มีความรวดเร็ว และลุ่มลึกเป็นพิเศษ เมื่อโองการถูกประทานลงมาผลก็เกิดกับสังคมทันที เช่น
1. สาวกของท่านศาสดามุฮัมมัด (ซ็อล ฯ) คนหนึ่งชื่อ อบูฏ็อลฮะฮฺ อันซอรีย์ เป็นเกษตรกรมีสวนผลไม้ขนาดใหญ่ ที่มีความสวยงาม เป็นที่โจษขานของชาวเมืองมะดีนะฮฺโดยทั่วไป ภายในสวนมีตาน้ำที่ใสสะอาด ทุกครั้งที่ศาสดาผ่านไปทางนั้นจะเข้าไปพัก ดื่มน้ำ และวุฎูอ์จากตาน้ำนั้น นอกจากความสวยงามดังกล่าวแล้ว สวนนั้นยังมีรายได้ดีเป็นพิเศษสำหรับ อบูฏ็อลฮะฮฺ หลังจากโองการได้ประทานลงมา เขาได้ไปพบท่านศาสดา (ซ็อล ฯ) และกล่าวว่า โอ้ท่านศาสดา ท่านทราบดีว่าทรัพย์สินที่ฉันรักที่สุดก็คือสวนผลไม้นี้ แต่ฉันต้องการบริจาคในหนทางของพระเจ้า เพื่อเป็นเสบียงเตรียมไว้สำหรับโลกหน้า ท่านศาสดา (ซ็อล ฯ) กล่าวว่า ขอความจำเริญจงมีแก่เจ้า ขอความจำเริญจงมีแก่เจ้า ทรัพย์สมบัตินี้จะประโยชน์แก่เจ้ามากที่สุด หลังจากนั้น ท่านกล่าวว่า ฉันคิดว่าเจ้าควรบริจาคให้กับญาติสนิทที่มีความเดือดร้อน อบูฏ็อลฮะฮฺ ปฏิบัติตามคำสั่งของท่านศาสดา (ซ็อล ฯ) โดยจัดสรรปันส่วนแก่เครือญาติสนิทของเขา
2. ซุบัยดะฮฺ ภรรยาของ ฮารูน อัรเราะชีด มีคัมภีร์อัล-กุรอานที่มีราคาแพงมาก นางประดับประดาอัล-กุรอานด้วยเพชรนิลจินดา อย่างสวยงาม และนางรักอัล-กุรอานเล่มนั้นมาก วันหนึ่งขณะที่นางอ่านอัล-กุรอาน อยู่นั้นเมื่อมาถึงโองการ สูเจ้าจะไม่บรรลุถึง(แก่นแท้) คุณธรรม จนกว่าสูเจ้าจะบริจาคจากสิ่งที่สูเจ้ารักนางใคร่ครวญอย่างหนัก และกล่าวกับตัวเองว่า ไม่มีสิ่งใดจะมีค่าสำหรับฉันยิ่งไปกว่า อัล-กุรอาน ฉันต้องบริจาคในหนทางของพระเจ้า นางจึงให้คนนำเอาเครื่องประดับ อัล-กุรอานไปขาย เมื่อได้เงินมานางได้นำไปขุดบ่อน้ำสาธารณะ เพื่อยังประโยชน์แก่ประชาชนที่เดินทางไปมา