โองการที่ 238- 239 ซูเราะฮ์อัลบะเกาะเราะฮ์
حَفِظوا عَلى الصلَوَتِ وَ الصلَوةِ الْوُسطى وَ قُومُوا للَّهِ قَنِتِين َ(238) فَإِنْ خِفْتُمْ فَرِجَالاً أَوْ رُكْبَاناً فَإِذَا أَمِنتُمْ فَاذْكرُوا اللَّهَ كَمَا عَلَّمَكم مَّا لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ (239)
ความหมาย
238. จงดำรงนมาซ โดยเฉพาะอย่างยิ่งนมาซที่อยู่กึ่งกลาง (ซุฮฺริ และอัซริ) และจงยืนนมาซต่อออัลลอฮฺโดยนอบน้อมและภักดี
239. ถ้าสูเจ้ากลัว ก็จงนมาซ ขณะเดินหรือโดยสารพาหนะ เมื่อสูเจ้าปลอดภัย ก็จงรำลึกถึงอัลลอฮฺ ดังที่พระองค์ได้ทรงสอนสูเจ้า ในสิ่งที่สูเจ้าไม่เคยรู้มาก่อน
สาเหตุของการประทานโองการ
บรรดาผู้สับปลับกลุ่มหนึ่ง พยายามอ้างว่าอากาศร้อนจัดจึงไม่ค่อยเข้าร่วมนมาซญะมาอะฮฺ โดยเฉพาะอย่างยิ่งนมาซตอนกลางวัน และพยายามสร้างความแตกแยกให้หมู่มุสลิม ซึ่งเป็นสาเหตุทำให้ผู้ศรัทธาบางคนเชื่อตามเขา และไม่ยอมเข้าร่วมนมาซ ท่านศาสดา (ซ็อล ฯ) โกรธมาก บางครั้งขู่คาดโทษพวกเขา รายงานกล่าวว่า ท่านศาสดา (ซ็อล ฯ) นมาซญะมาอะฮฺตอนกลางวันของฤดูร้อนขณะที่อากาศร้อนจัดมาก มีผู้เข้าร่วมนมาซเพียงแค่สองสามแถว ท่านจึงกล่าวว่า ฉันตัดสินใจว่าจะเผาบ้านของผู้ที่ไม่เข้าร่วมนมาซกับเรา หลังจากนั้นโองการได้ประทานลงมาเพื่อให้ความสำคัญกับนมาซซุฮฺริ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการทำเป็นญะมาอะฮฺ
คำอธิบาย
นมาซเป็นการกระทำเดียวทีสร้างความใกล้ชิดมากที่สุดระหว่างมนุษย์กับพระเจ้า ถ้าหากกระทำบนเงื่อนไขที่ถูกต้อง แน่นอนจิตใจของเขาจะผูกพันและมั่นคงในความรักที่มีต่อพระเจ้ามากยิ่งขึ้น นอกจากนั้นยังสามารถชำระขัดเกลาความโสมมของจิตใจและบาปให้หมดไปจากตัวเขา โองการเน้นเกี่ยวกับนมาซอย่างมากมาย ฉะนั้น ต้องไม่ปล่อยให้ความร้อน ความหนาวเย็นของอากาศ และปัญหาทางโลกเป็นอุปสรรคต่อการแสดงความเคารพภักดีดังกล่าว
จุดประสงค์ของนมาซกึ่งกลางหมายถึง นมาซซุฮฺริ แม้ว่าจะมีทัศนะขัดแย้งกันก็ตาม แต่เมื่อพิจารณาสาเหตุของการประทานโองการที่กล่าวว่า คนกลุ่มหนึ่งพยายามหลีกเลี่ยงไม่นมาซซุฮฺริ เนื่องจากอากาศร้อนจัด และรายงานอีกจำนวนมากยืนยันว่านมาซดังกล่าวหมายถึง นมาซซุฮฺริ ขณะเดียวกันโองการกล่าวพาดพิงถึงเรื่องปัญหาครอบครัว ต้องการบอกว่าอย่าปล่อยให้ปัญหารายจ่ายของครอบครัว เป็นอุปสรรคให้ลืมเลือนนมาซ
การที่โองการเน้นเรื่องนมาซซุฮฺริ เนื่องจากอากาศตอนกลางวันในฤดูร้อน จะร้อนจัดมาก โดยเฉพาะเขตพื้นที่ ๆ เป็นทะเลทราย หรืออาจเป็นเพราะการทำมาหากินในตอนกลางวัน และภารกิจอื่นเป็นสาเหตุทำให้การให้ความสำคัญต่อนมาซลดน้อยลงไป โองการจึงเน้นพิเศษเรื่องนมาซซุฮฺริ
คำว่า กอนิตีนะ มาจากรากศัพท์ของคำว่ากุนูตมี 2 ความหมาย กล่าวคือ การเชื่อฟังปฏิบัติตาม และการนอบน้อมถ่อมตน อิมามซอดิก (อ.) กล่าวว่า ประโยคที่กล่าวว่า และจงยืนนมาซต่อออัลลอฮฺโดยนอบน้อมและภักดี หมายถึงจงนมาซด้วยความนอบน้อม และจงมั่นจิตต่อพระเจ้า
คำว่า ริญาลัน ฺ เป็นพหูพจน์ของคำว่า รอญิล หมายถึง การเดิน ส่วนคำว่า รุกบาน เป็นพหูพจน์ของคำว่า รอกิบ หมายถึง การขี่ หรือโดยสารพาหนะ จุดประสงค์ของโองการหมายถึงเมื่อหวาดกลัวการทำร้ายของศัตรู สามารถนมาซขณะโดยสารยานพาหนะได้
รายงานจากท่านอิมามอะลี (อ.) ว่าในสงครามหนึ่ง ท่านได้สั่งในนมาซขณะสงคราม โดยให้กล่าวตัซบีฮฺ และตักบีร และกล่าว ลิอิลาฮะอิลลัลลอฮฺ แทนการกล่าวซิกรฺในนมาซ อีกรายงานหนึ่งกล่าวว่า ท่านศาสดาขณะทำสงครามอะฮฺซาบ ท่านได้แสดงสัญลักษณ์แทนการนมาซ
อย่างไรก็ตามการให้ความสำคัญ และผลของนมาซมีมากเกินกว่าที่จะกล่าวรายละเอียดทั้งหมดได้ และมิต้องสงสัยว่า ถ้าบุคคลหนึ่งนมาซด้วยความตั้งใจ และจิตวิญญาณมีความนอบน้อมถ่อมตนต่อพระเจ้าจริง เขาย่อมได้รับผลอย่างสูงจากนมาซ ซึ่งผลนั้นส่งผลทั้งต่อบุคคลและสังคม และยังสามารถแก้ปัญหาต่าง ๆ และช่วยให้สังคมรอดพ้นจากภัยพิบัติที่อาจเกิดขึ้นได้