โองการท-219--220-ซเราะฮอลบะเกาะเราะฮ

โองการที่ 219- 220 ซูเราะฮ์อัลบะเกาะเราะฮ์

يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِمَا إِثْمٌ كَبِيرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَآ أَكْبَرُ مِن نَّفْعِهِمَا وَيَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ كَذَلِكَ يُبيِّنُ اللّهُ لَكُمُ الآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ (219) فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الْيَتَامَى قُلْ إِصْلاَحٌ لَّهُمْ خَيْرٌ وَإِنْ تُخَالِطُوهُمْ فَإِخْوَانُكُمْ وَاللّهُ يَعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِ وَلَوْ شَاء اللّهُ لأعْنَتَكُمْ إِنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ (220)

ความหมาย

219 . เขาทั้งหลายถามเจ้าเกี่ยวกับสุรา และการพนัน จงกล่าวเถิดในทั้งสองนั้นมีบาปมาก และคุณบ้างสำหรับมนุษย์ แต่บาปของทั้งสองมากกว่าคุณ และพวกเขาถามเจ้าว่า สิ่งใดบ้างที่ควรบริจาค จงกล่าวเถิด สิ่งที่เหลือจากการใช้จ่าย ในทำนองนั้น อัลลอฮฺ ทรงแจกแจงโองการทั้งหลายแก่สูเจ้า เพื่อสูเจ้าจะได้ใคร่ครวญ

220 . ทั้งในโลกนี้และโลกหน้า และเขาทั้งหลายถามเจ้าเกี่ยวกับบรรดาเด็กกำพร้า จงกล่าวเถิดว่า การปรับปรุงสำหรับพวกเขาดียิ่ง และถ้าสูเจ้าจะปรับชีวิตให้เข้ากับพวกเขา ดังนั้น พวกเขาเป็นพี่น้องของสูเจ้า และอัลลอฮฺทรงจำแนกผู้ก่อความเสียหาย จากผู้ที่ปรับปรุงแก้ไข และถ้าอัลลอฮฺ ทรงประสงค์ แน่นอน พระองค์ทรงทำให้สูเจ้าลำบากได้ แท้จริงอัลลอฮฺเป็นผู้ทรงเดชานุภาพ ผู้ทรงปรีชาญาณ

สาเหตุของการประทานโองการ

สาเหตุของการประทานโองการแรกกล่าวว่า มีสาวกกลุ่มหนึ่งของท่านศาสดา (ซ็อล ฯ) ได้มาหาท่านและกล่าวว่า ขอให้ท่านช่วยอธิบายบทบัญญัติของสุรา และการพนันที่ทำลายสติปัญญาของมนุษย์ โองการแรกได้ประทานลงมาเพื่อตอบพวกเขา ส่วนสาเหตุของการประทานโองการที่สอง หลังจากประทานโองการที่ 21 ซึ่งสั่งมิให้กินหรือฉ้อฉลทรัพย์สินของเด็กกำพร้า ขณะที่บางบ้านรับผิดชอบเด็กกำพร้าอยู่ได้เลิกยุ่งเกี่ยว และบางคนถึงกับขับไล่เด็กกำพร้าออกจากบ้าน และบางคนปฏิบัติกับพวกเขาซึ่งไม่แตกต่างไปจากการกระทำของคนที่อยู่ข้างนอก การกระทำดังกล่าวได้สร้างปัญหาแก่เด็กกำพร้าอย่างมาก พวกเขาจึงได้มาหาท่านศาสดาและถามเกี่ยวกับการกระทำดังกล่าว โองการจึงได้ประทานลงมาเพื่อตอบพวกเขา

คำอธิบาย

คำว่า คัมริ ความหมายตามบทบัญญัติหมายถึง ของเหลวทุกประเภทที่ทำให้เกิดอาการเมา แม้ว่าในเชิงภาษาหมายถึงเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ประเภทสุราก็ตาม ส่วนคำว่า มัยซิร หมายถึงความง่ายดาย เนื่องจากการพนันในทัศนะของนักพนันเป็นวิธีการเดียวที่หารายได้ ๆ ง่ายดายที่สุด จึงเรียกการพนันว่า มัยซิร

โองการเปรียบเทียบประโยชน์และความเสียหายของทั้งสอง และกล่าวว่าความเสียหายของมันมากกว่าประโยชน์ บาปของมันเหนือกว่าคุณ แน่นอนอาจมีประโยชน์ทางวัตถุจากการขายสุราหรือเล่นการพนัน หรือผลประโยชน์ทางการจินตนาการ ที่เกิดจากการเมาสุราแต่ในทางกลับกันมีผลเสียทางด้านศีลธรรม และสังคมมากกว่าด้วยเหตุนี้ ไม่มีผู้มีสติปัญญาคนใดกระทำในสิ่งที่มีประโยชน์น้อยกว่าโทษ และความเสียหาย

คำว่า อิซมิ ตามรากของคำหมายถึง การล่าช้าหรือความล้าหลัง ฉะนั้น คนที่ทำบาปคือคนที่ไปถึงคุณงามความดีอันเป็นจุดหมายสมบูรณ์ล่าช้ากว่าคนอื่น ซึ่งความล่าช้าสามารถใช้ครอบคลุมคำ ๆ นี้ได้ ดังนั้น คำว่าอิซมิ สามารถใช้กับงานทุกอย่าง หรือทุกสิ่ง ที่สิ่งนั้นมีผลต่อจิตวิญญาณและสติปัญญา เป็นอุปสรรคกีดขวางมิให้มนุษย์ไปถึงยังคุณงามความดี และความสมบูรณ์ เพราะฉะนั้น บาปใหญ่ที่แฝงอยู่ในสุรา หรือการพนัน จึงมีผลในทางลบกับทั้งสองมิให้ไปถึงยังความสำรวมตน และความสมบูรณ์ด้านจิตใจของมนุษย์

คำว่า อัฟว์ หมายถึงการขจัดบาปกรรมให้หมดไป ความเป็นกลาง ระหว่างกลางของทุกสิ่ง และสิ่งที่เพิ่มเติมออกมา ในที่นี้อาจหมายถึงการอภัยความผิดของคนอื่น

อิมามซอดิก (อ.) กล่าวว่า จุดประสงค์ของคำว่า อัฟว์ ในโองการข้างต้นหมายถึง ระหว่างกลาง ซึ่งสอดคล้องกับความหมายดังกล่าว ดังนั้น ในเชิงของคำอรรถาธิบายที่กล่าวว่า การบริจาคที่ดีที่สุดได้แก่ การอภัย หรือการอโหสิกรรมแก่กัน ประกอบกับถ้าพิจารณาถึงสภาพแวดล้อมของสังคมในสมัยนั้น และสถานที่ประทาน อัลกุรอาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งมักกะฮฺ และมะดีนะฮฺ ที่เป็นศัตรูกันมาโดยตลอด มีอคติ และไม่เคยอภัยแก่กันอยู่ในระดับที่สูงมา จึงไม่มีอุปสรรคอันใดที่พวกเขาจะถามถึงเรื่องการบริจาคทรัพย์สิน แต่สิ่งที่พวกเขาต้องการมากที่สุดคือ การบริจาคการอภัยความผิดแก่กัน ซึ่งสิ่งนี้เป็นสาเหตุให้อัลกุรอานกล่าวถึงสิ่งสำคัญมากกว่า เพื่อเป็นคำตอบแก่พวกเขา และเป็นการแสดงให้เห็นถึงลีลาการใช้ภาษา และสำนวนของอัลกุรอาน ซึ่งจะสังเกตเห็นว่าผู้พูดกำลังตอบคำถามอยู่ แต่ได้ละทิ้งเพื่อกล่าวถึงปัญหาที่มีความสำคัญมากกว่า

โองการถัดมาอธิบายถึงศูนย์กลางอันเป็นหลักการทางความคิดว่า ทั้งในโลกนี้และโลกหน้า ซึ่งในความเป็นจริงทั้งที่มนุษย์มีหน้าที่ในการปฏิบัติ และต้องยอมจำนนต่อพระผู้เป็นเจ้าและท่านศาสดา (ซ็อล ฯ) แล้วยังต้องมีหน้าที่ในการเชื่อฟังปฏิบัติตามคำสั่ง ด้วยการคิดและพิจารณา มิใช่ปฏิบัติตามเยี่ยงคนตาบอด หรืออีกนัยหนึ่งจำเป็นต้องล่วงรู้ปรัชญาของบทบัญญัติ และปฏิบัติสิ่งนั้นด้วยความเข้าใจอย่างถูกต้อง

ประเด็นสำคัญ

อันตรายที่เกิดจากสุรานั้นมีมากมาย อย่างน้อยที่สุดทำให้อายุขัยคนเราสั้นลง ปฏิสนธิขณะที่เมา ร้อยละ 35 ที่ผลข้างเคียงของแอลกอฮอล์ จากพ่อจะถูกถ่ายทอดสู่เด็ก ถ้าทั้งสามีและภรรยาเมาทั้งคู่นั่นหมายความว่า ผลข้างเคียงของแอลกอฮอล์ 100 เปอร์เซ็นต์เต็มถูกถ่ายทอดสู่เด็ก คนที่ติดสุราจะมีความรักให้แก่ครอบครัวน้อยมาก ดังที่เห็นเป็นประจำว่าสามีทำร้ายภรรยา หรือพ่อทำร้ายหรือฆ่าลูก หรือข่มขืนบุตรสาวของตน สังคมที่ติดสุราจะประสบปัญหาอาชญากรรมสูงมาก ตลอดจนการกระทำความผิดอื่น ๆ อีกมากมายอันเป็นปัญหาของสังคม ซึ่งสิ่งนี้แสดงให้เห็นว่าปัญหาส่วนใหญ่เกิดขึ้นขณะที่เมา ดังนั้น ความเสียหายที่เกิดกับตนเอง ทรัพย์สิน และครอบครัวที่เกิดจากการดื่มสุรานั้น บางครั้งไม่สามารถทดแทนด้วยเงินและทรัพย์สินอื่น ๆ ได้ เช่น การเสียชีวิตของคนรัก หรือสมาชิกคนใดคนหนึ่งในครอบครัวไป นอกจากสิ่งเหล่านี้แล้วสุรายังทำให้ครอบครัวแตกสาแหรกขาด ความหวังพังพินาศ สติปัญญาโง่เขลาลง และที่สำคัญที่เป็นรังเกียจของสังคมและศาสนา

สรุปว่า ผลเสียของสุรานั้นมีมากกว่าผลดี ซึ่งทำให้ความหมายของโองการที่กล่าวถึงมีความชัดเจนมากยิ่งขึ้น ดังนั้น ถ้าสุรามีผลดีบ้าง หรือสมมุติว่า สุราทำให้มนุษย์ลืมเรื่องความวุ่นวาย หรือความทุกข์ได้ชั่วขณะหนึ่ง แน่นอนความเสียหายของมันย่อมเพิ่มมากขึ้นเป็นทวีคูณ โดยที่ไม่สามารถเปรียบเทียบกันได้

ส่วนคำว่า การพนันที่อัลกุรอานสั่งห้ามเด็ดขาด หมายถึง กรพลีทรัพย์สินและเกียรติยศ เพื่อเอาทรัพย์ของคนอื่นมาเป็นของตนจะด้วยเล่ห์เพทุบาย หรือวิธีการใดก็ตามถือว่าไม่จำเป็นเพียงแค่ขอให้ได้ทรัพย์ของคนอื่นเท่นั้นก็พอ

ผลเสียหายที่เกิดจากการพนันมีไม่น้อยไปกว่าสุรา คนที่หมกมุ่นอยู่กับการพนันนอกจากจะทำให้จิตใจสั่นหวั่นไหวแล้ว หลังเลิกพนันยังมีอาการผวาเหมือนคนตกใจกลัวบางอย่าง บางคนมีอาการปราสาทหลอน บางคนหาทางออกที่ดีไม่ได้ก็ต้องหันไปพึ่งสุรา หรือสิ่งเสพติดอื่น ๆ เพื่อให้หายคายเครียด หรือหนักไปกว่านั้นคือ ฆ่าตัวตาย ฉะนั้น จะเห็นว่าผลที่เสียที่เกิดจากพนันมีมากกว่าผลดี

ประโยคที่กล่าวว่า เพื่อสูเจ้าจะได้ใคร่ครวญ ทั้งในโลกนี้และโลกหน้า เป็นคำสอนที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากต้องการบอกว่าการดำรงชีวิตไม่ว่าจะเป็นด้านวัตถุ หรือด้านศีลธรรมต้องไม่ปราศจากการคิดอย่างเด็ดขาด อัลกุรอานหลายโองการพยายามเชิญชวนประชาชาติไปสู่การคิดพิจารณา เป็นความไร้โชคประการหนึ่งสำหรับบุคคลที่ไม่เคยคิดทั้งเรื่องทางโลกและทางธรรม