شهادت امام حسن مجتبی (ع)
تاریخ شهادت: ۷ صفر (بر اساس برخی منابع)
مکان: مدینه منوره
نحوه شهادت: مسمومیت توسط همسرش جعده به تحریک معاویه
اهمیت تاریخی: امام حسن (ع) با صلحی هوشمندانه، چهره واقعی حکومت اموی را آشکار کرد. شهادت مظلومانه‌اش، آغازگر مرحله‌ای جدید در مبارزه با انحرافات سیاسی بود.
برخی منابع شیعی، روز ۲۸ صفر را روز شهادت امام حسن (ع) می‌دانند، اما روایت ۷ صفر نیز در میان علما مطرح است.
شهادت امام علی بن موسی الرضا (ع)
تاریخ شهادت: ۲۹ صفر
مکان: طوس (مشهد کنونی)
نحوه شهادت: مسمومیت توسط مأمون عباسی
اهمیت تاریخی: امام رضا (ع) با حضور در خراسان و مناظرات علمی، نقش مهمی در تبیین معارف شیعی ایفا کرد. شهادت ایشان، نقطه عطفی در تقابل عقلانیت شیعی با استبداد عباسی بود.
شهادت حضرت رقیه (س)
تاریخ شهادت: حدود ۵ صفر
مکان: شام
نحوه شهادت: در خرابه‌های شام، بر اثر اندوه و رنج اسارت
اهمیت تاریخی: حضرت رقیه (س)، دختر خردسال امام حسین (ع)، با شهادت مظلومانه‌اش، وجدان تاریخ را بیدار کرد. مرقد او در دمشق، نماد مظلومیت اهل بیت است.
شهدای نهضت توابین
رهبر: سلیمان بن صرد خزاعی
تاریخ قیام: صفر سال ۶۵ هجری
مکان: عین‌الورده
اهمیت تاریخی: توابین با شعار «یا لثارات الحسین» تلاش کردند تا خون‌خواهی امام حسین (ع) را محقق سازند. شهادت آنان، آغازگر موجی از قیام‌های شیعی علیه ظلم اموی بود.
������ تحلیل معنوی و تاریخی
ماه صفر، اگرچه در تقویم رسمی کمتر مورد توجه قرار گرفته، اما در بطن خود حامل پیام‌هایی عمیق از ایثار، مظلومیت و استمرار نهضت عاشورا است. شهادت امامان معصوم و یاران وفادارشان در این ماه، نشان می‌دهد که عاشورا نقطه پایان نیست، بلکه آغازی برای بیداری امت است.
نتیجه‌گیری
شهدای ماه صفر، هر یک با ویژگی خاص خود، چراغی در مسیر حق‌طلبی هستند. از امام حسن (ع) با صلحی حکیمانه، تا امام رضا (ع) با مناظرات علمی، و از حضرت رقیه (س) با مظلومیت کودکانه تا توابین با قیامی خون‌خواهانه، همگی در امتداد عاشورا ایستاده‌اند. ماه صفر، ماهی است برای تأمل، تجدید عهد و شناخت عمیق‌تر از تاریخ مقاومت اسلامی.